Bij onderhoud van pv-panelen komt meer kijken dan ze er weer blinkend uit te laten zien door er een natte spons overheen te halen. En het is zelfs de vraag of dat sowieso wel zin heeft. ‘Pv-panelen schoonmaken met kalkvrij water is een beetje overdreven, want negentig procent van het vuil spoelt er door een regenbui wel af,’ aldus Gert-Jan Vos van Vos Energie Groep in Oldenzaal. Dat is Johan Frenken van Alteid Frenken uit Boekel met hem eens. ‘In de praktijk zullen daksystemen met een flinke hellingshoek redelijk schoon worden door hemelwater. Ik deed onlangs een lichtintensiteitsmeting bij zowel niet als wel schoongemaakte panelen en er was nauwelijks verschil. Dat moet je uiteraard vergelijken onder exact dezelfde omstandigheden. Bij panelen met een geringe hellingshoek op platte daken kan vuil zich wel ophopen. En dat kan bij toepassing van een stringomvormer opbrengstverlies geven. Dan is – voorzichtig – schoonmaken natuurlijk wel verstandig.’ Dat het voorzichtig moet beaamt Vos. Ik adviseer klanten bijvoorbeeld dat niet met een borstel of agressieve schoonmaakmiddelen te doen, omdat daardoor beschadigingen in de coating van de panelen kunnen optreden.’ Edwin Henzen van Concept Elektro uit Hoofddorp schakelt bij onderhoudscontracten waarin reiniging is opgenomen een gespecialiseerd bedrijf in. ‘Zij hebben daarvoor de juiste materialen. Wijzelf doen het technische onderhoud en controleren dan jaarlijks de werking van het hele systeem.’

Technische veiligheid cruciaal

Wat komt men bij technische inspecties zoal tegen? Frenken: ‘De MC4-connectoren die panelen verbinden moeten met speciaal gereedschap worden aangebracht. Bij veel installaties blijkt echter dat ‘mannetje en vrouwtje’ niet perfect op elkaar aansluiten of dat connectoren door weersinvloeden (ijsvorming) aangetast raken. Dan kunnen er vonken overspringen en connectoren kunnen dan smelten. Bij in-daksystemen komt het dan al snel in aanraking met de houtconstructie en ontstaat er brandgevaar.’ Bij (opleverings)inspecties geeft ook Vos speciaal aandacht aan de connectoren. Daarvoor zet hij een thermografische camera in. ‘Zo kunnen we oververhitting door slechte verbindingen snel detecteren. Als een paneel een slechte cel heeft, zie je dat met een thermografische camera ook.’ Henzen: ‘Wij lopen alles na: de panelen, de connectoren, de bekabeling, de doorvoer, de omvormer en de aansluiting in de groepenkast. We doen ook metingen om de opbrengst van het systeem te vergelijken met eerder opgemeten waarden. Wat vaak wordt vergeten is dat de spanning vanaf de panelen gelijkstroom is en ook dat geeft risico’s. Bij controle van de meterkast komen we regelmatig tegen dat een geplaatste overspanningsbeveiliging defect is. Dat kan leiden tot beschadiging aan de apparatuur in een pand of woning. Controle van de kortsluitvaste kabel moet minimaal eens per vijf jaar plaatsvinden om zeker te weten dat deze nog veilig is. Ook de automaat en de aardlekautomaat nemen we bij de jaarlijkse inspectie mee. Het is echt heel belangrijk om dat te controleren.’ Frenken wijst erop dat vereffening ook aandacht verdient: ‘De frames waarop de pv-panelen rusten kunnen bij onweer opgeladen worden. Vereffening met een vertinde koperen kabel rechtstreeks naar aarde – dus niet via de omvormer – is dan noodzakelijk om problemen te voorkomen.’

‘Met een thermografische camera detecteren we oververhitting snel’

Verzekeraars stellen eisen

Gekwalificeerde installateurs die inspecties doen, komen regelmatig gevaarlijke situaties tegen. Henzen: ‘We zien bij pv-installaties die we inspecteren al snel of die zijn aangelegd door mensen met weinig kennis van elektra. Zo zie je echt nog vaak dat een groot aantal panelen (zestien) wordt aangesloten zonder aanpassing in de groepenkast.’ Daarbij kan ook de bewoner gevaarlijke situaties veroorzaken zonder dat deze zich daarvan bewust is. Henzen: ‘Je ziet wel dat er spullen tegen of bij de omvormer zijn gezet, waardoor deze zijn warmte niet kwijt kan. Of dat een groepenkast vol hangt met kleding. Daar spreken we de klant dan toch echt wel op aan.’ Brandgevaar is zeker iets waar verzekeraars nerveus van worden. Om aansprakelijkheden vast te kunnen stellen moeten inspecties dan ook volgens bepaalde protocollen worden uitgevoerd. Vos: ‘Met de inspectietak van mijn bedrijf gaan we daarom naar een Scope 10-certificering. Dat is best een kostbare zaak, maar wel van belang om ook straks inspecties ‘verzekeraarsproof’ uit te kunnen voeren.’ 

Tekst: Tom de Hoog
Fotografie: iStock

Lees meer artikelen in het dossier Zonne-energie installaties

Meer weten over de nieuwste installatietechnieken en de laatste richtlijnen?
Meld u dan nu aan voor onze gratis tweewekelijkse nieuwsbrief.